توسعه مکانیسم انتخابات از رای‌گیری الکترونیک تا ایجاد ۲۵۰ شعبه در خارج از کشور

بهبود روند برگزاری انتخابات از طریق به‌کارگیری نیروی انسانی متبحر مردمی، استفاده از تکنولوژی رای‌گیری الکترونیک و ارتقا شناخت مردم از نامزدها با تبلیغات تخصصی، موجب افزایش آگاهی مردم در انتخابات‌های کشور شده است، همچنین شرایط شرکت در انتخابات برای هم‌وطنان ساکن در مناطق دوردست و صعب‌العبور و نیز ایرانیان خارج از کشور بیش‌از پیش فراهم است.

منبع خبر: https://www.isna.ir/news/1403032617853/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87-%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9-%D8%AA%D8%A7-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%DB%B2%DB%B5%DB%B0-%D8%B4%D8%B9%D8%A8%D9%87

«عبدالله مرادی» مدیرکل سیاسی وزارت کشور اسفند سال گذشته(۱۴۰۲) در رابطه با نقش رسانه ملی برای افزایش مشارکت مردم در انتخابات، اظهار کرد: «همیشه چالش بستر سالم برای صحبت و مناظره در مورد نظام مسائل کشور و ارائه راهکارها برای عبور از مشکلات کشور وجود داشته است، قبلا اشخاص و احزاب مختلف بدون برنامه در تلویزیون گفت‌وگو می‌کردند اما اکنون گفتمان سیاسی بر اساس گفت‌وگوهای شناسنامه‌دار پیش می‌رود و میان نمایندگان احزاب و گروه‌های ذی‌نفوذ در همه حوزه‌ها رقابت ایجاد شده است، که فعالیت ۲۰۰ برنامه تلویزیونی بخشی‌از برنامه سالم‌سازی فضای رقابت بود؛ بر این مبنا وظیفه مهم رسانه، تبیین معنای مشارکت برای مردم و امید به آینده است.»

روند نظارت مردمی بر انتخابات با برگزاری بیش‌از ۴۱ دوره انتخابات سراسری در کشور توسعه یافت، به‌گونه‌ای که «هادی طحان‌نظیف» عضو حقوقدان و سخنگوی شورای نگهبان اخیرا با اشاره به این‌که مردم از این به بعد در انتخابات با سامانه نظارتی جدید شاهد سلامت روند انتخابات خواهند بود، اظهار کرد: «در خصوص گزارش‌های تخلفات احتمالی که مردم شریف ایران با آن مواجه خواهند شد، «سامانه مردم‌ناظر» راه‌اندازی شد تا نظارت مردمی در بستر این سامانه موجب برقراری عدالت و امنیت حداکثری انتخابات شود.»

طبق ماده ۵۹ قانون اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، انجام هرگونه فعالیت تبلیغاتی له یا علیه نامزدها از تاریخ اعلام رسمی اسامی آنان در صداوسیما، جایگاه نمازجمعه، جلسات، تجمعات، مراسم یا هر بستر دیگری که جنبه رسمی و دولتی دارد، همچنین در اختیار گذاشتن وسایل و امکانات مزبور در راستای فعالیت‌های تبلیغاتی نامزدها، ممنوع است.

مشارکت همگانی از روستاها دوردست تا ۲۵۰ کشور دنیا

دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی ۱۱ اسفند سال گذشته(۱۴۰۲) با ۵۹ هزار شعبه ثابت و سیار در ۱۲۱۸ حوزه انتخابیه اصلی و فرعی برگزار شد، به‌نحوی که ۴۴ هزار شعبه ثابت، ۱۵ هزار شعبه سیار، ۳۵ هزار شعبه شهری و ۲۴ هزار شعبه روستایی به‌کار گرفته شدند، برخی از این شعبه‌های روستایی در مناطق صعب‌العبور بوده و صندوق‌های رای از طریق هلی‌کوپترهای مجهز به مناطق دور افتاده اعزام می‌شود، این در حالی است که اوایل انقلاب از رای ایرانیان خارج از کشور و افراد دورافتاده روستایی محروم بودیم.

دکتر «هادی طحان‌نظیف» سخنگو و عضو حقوق‌دان شورای نگهبان درباره نظارت بر انتخابات در اوایل انقلاب نوشته است که، در انتخابات مجلس اول اساسا شورای نگهبانی وجود نداشت؛ چون شورای نگهبان شش‌نفر فقیه بودند و شش‌نفر حقوق‌دان که حقوق‌دان‌ها باید از سوی آن مجلس انتخاب می‌شدند، با این‌حال در همین دوره نیز نظارت بر انتخابات وجود داشت و انجمنی که برای نظارت بر انتخابات مجلس تشکیل شد، در واقع همان شورای نگهبان بود، علاوه‌بر آن، حدود ۱۰ مرجع بر کار انتخابات(اعم از تأیید صلاحیت داوطلبان و برگزاری رأی‌گیری) به‌صورت رسمی و غیررسمی نظارت می‌کردند.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در سیاست‌های کلی انتخابات، ابلاغی از سوی رهبر معظم انقلاب در مهر سال ۱۳۹۵ بر استفاده از فناوری‌های نوین در برگزاری انتخابات تاکید شد، که در بند ۱۲ این سیاست‌ها آمده است: «بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در جهت حداکثرسازی شفافیت، سرعت و سلامت در اخذ و شمارش آراء و اعلام نتایج»، همچنین در ماده ۱۱۰ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی آمده است: «وزارت کشور موظف است در صورت موافقت شورای نگهبان با در نظر گرفتن سهولت رأی دادن، تسریع در شمارش آراء و مشارکت رأی‌دهندگان، فرایند رأی‌دادن و شمارش آراء را در حداقل یک‌هشتم حوزه‌های دارای تعدد کرسی مجلس، به‌صورت کاملاً الکترونیکی برگزار کند.»

در همین راستا، «محمد صالح مفتاح» دبیر ستاد انتخابات صداوسیما درباره تغییر قانون برای استفاده از بستر رسانه ملی برای شناخت نامزدها، به ذکر نکاتی پرداخت و گفت: «پس از تغییر قانون تبلیغ نامزدهای انتخاباتی در صداوسیما و با تلاش کارکنان این نهاد، مساله عدالت تبلیغاتی نامزدها با کانال‌های تلویزیونی تقریباً حل شد. تعداد زیادی مناظره حول این مسائل شکل گرفت و از ظرفیت عظیم استان‌ها استفاده شد. به‌عنوان مثال برای انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی بیش‌از ۱۱۰۰ مناظره ضبط و پخش شد که کمترین حاشیه را داشت، تلاش شد بی‌اعتمادی‌ای که به نهاد مجلس وجود داشت با برنامه‌های مختلف اصلاح شود، مناظره‌ها دیدگاه‌ها را در کنار هم چیدمان می‌کرد و تصمیم سیاسی برای مردم راحت‌تر شد، در نهایت مدال افتخاری بر سینه سازمان نشست که آن‌هم صحبت مقام معظم رهبری بود، این کار گروهی همه‌ی سازمان بود تا فضای انتخابات به فضای مطلوب‌تری تبدیل شود.»

تبلیغات تخصصی و فرصت شناخت نامزدهای انتخاباتی در صداوسیما

«محسن اسلامی» سخنگوی ستاد انتخابات کشور از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در خارج از کشور خبر داد و خاطرنشان کرد: «برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، تنها انتخاباتی است که همزمان با داخل کشور، در خارج از کشور نیز برگزار می‌شود و ۲۵۰ نقطه در سراسر دنیا برای اخذ رای از ایرانیان خارج کشور در نظر گرفته شده است، هموطنان مقیم خارج کشور برای اخذ رای می‌توانند با در دست داشتن مدارک شناسایی مجاز در ساعات اعلامی روز انتخابات از سوی نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران، به شعب اعلامی(سفارتخانه‌ها یا سرکنسولگری‌های جمهوری اسلامی ایران) مراجعه کنند.»

افزایش روند نظارت مردمی بر انتخابات از اول انقلاب تاکنون

«عیسی زارع‌پور» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره برگزاری انتخابات تمام‌الکترونیک بیان کرده است: «در انتخابات مجلس تمام امکانات وزارت ارتباطات، اپراتور و دستگاه‌های مرتبط را بسیج کردیم تا شاهد انتخابات پایدار باشیم که بیش‌از ۹۹ درصد پوشش داشتیم، حتی در نقاط دورافتاده روستایی و جایی که با هلی‌کوپتر صندوق‌ها را بردند هم، دسترسی شبکه وجود داشت که در عین گستره بزرگ جغرافیایی، توانستیم بیش‌از ۴۰ هزار روستای بالای ۲۰ خانوار در کشور را پوشش دهیم؛ نکته مهم‌تر این بود که بیش از ۹۹ درصد استعلامات به شکل کاملا برخط انجام شد و همه این امکانات و تدابیر برای انتخابات پیش رو نیز آماده است.»